Wprowadzenie

Czym właściwie sa archetypy? Dlaczego właśnie o nich się rozpisuję, zamiast wybrać temat prostszy i przyjemniejszy, albo jakiś, do którego materiałów można znaleźć gigabajty w ciagu kilku minut? (Nie, nie dlatego, że jestem z natury masochistką)

Chciałabym zaznaczyć, że poniższa definicja archetypów nie jest stuprocentowo zgodna z definicją psychologiczną. Być może jest też niezgodna z wieloma innymi definicjami. Dlatego bardzo proszę o zachowanie daleko posuniętej ostrożności w bezkrytycznym przyjmowaniu informacji zawartych poniżej. (i na całej stronie zresztą również)

Czym są archetypy?

Encyklopedia PWN stwierdza, że archetyp to:
1) w teorii C.G. Junga element tzw. nieświadomości zbiorowej, dziedziczny, a więc nie pochodzący z doświadczenia indywidualnego, wspólny wszystkim ludziom wzorzec reagowania i postrzegania świata; odwieczna, niezmienna struktura ("praforma"), która organizuje zachowanie jednostki, wyznacza sposób jej myślenia i odczuwania w typowych, ważnych dla człowieka sytuacjach; niedostępny bezpośredniemu poznaniu, jawi się w świadomości człowieka za pośrednictwem symbol. treści i motywów stale powtarzających się -- w zmiennej historycznie i kulturowo postaci -- w mitach, wierzeniach, sztuce, obyczaju różnych epok i kręgów kulturowych, a także w snach, fantazjach i urojeniach jednostek; do najważniejszych archetypów Jung zaliczał: archetyp cienia, animy i animusa (pierwiastki żeński i męski w psychice człowieka), starego mędrca, wielkiej matki, jaźni;
2) religiozn.w fenomenologii religii i religioznawstwie o orientacji projungowskiej (G. van der Leeuw, K. Kerényi, M. Eliade) najgłębsza struktura znaczeniowa przejawów sacrum, wzorzec ogólnoludzkich zachowań, ustalony najwcześniej w systemach mitol. (zwł. mitach kosmogonicznych) i rel. kompleksach symbol. (np. tabu, ofiara); wg tej teorii archetypy tkwią u podstaw każdej religii i pozwalają wyjaśnić jednorodność fundamentalnych doświadczeń rel., mimo ich hist. zmienności i kulturowych zróżnicowań; życie społ. każdej wspólnoty rel. (praca, zabawa, święta) ma sens, jest normalne i prawdziwe tylko wtedy, gdy naśladuje czyny spełnione in illo tempore przez bóstwa lub mitycznych herosów kulturowych.

Wikipedia http://pl.wikipedia.org/ dodaje jeszcze jedno znaczenie - to używane w kartach tarota. Chociaż naciągacze i autorzy kiczowatych piśmideł zdążyli uczynić z kart tarota przedmiot nie tylko znany, ale i wykpiwany, nie można odmówić ponadczasowości ideom zawartym w nich - przede wszystkim w Wielkich Arkanach.
Gdy przyjrzeć się najbardziej znanym opowieściom, mitom i legendom, łatwo zauważyć, że postaci w nich są niezwykle podobne, i choć różnią je pewne cechy charakteru i właściwości, zwykle wyraźnie dzielą się na archetypy. Co istotne - nie ważne są skutki działania takiej postaci, ważne są jej pobudki. Loki (skandynawski bóg/olbrzym ognia) oraz Puk (ze "Snu nocy letniej" Williama Szekspira) są obaj tricksterami - obaj działają chaotycznie i wprowadzają nieład do uporządkowanego świata - ale do jak różnych skutków doprowadzają!

Dlaczego właśnie archetypy?